jeolojik dönemler ne demek?

Jeolojik Zaman Cetveli

Jeolojik zaman cetveli, Dünya'nın ve yaşamın tarihini büyük zaman birimlerine ayıran bir kronolojik zaman çizelgesidir. Bu cetvel, jeologlar, paleontologlar ve diğer bilim insanları tarafından, Dünya'nın evrimini ve bu evrim sırasında meydana gelen olayları anlamak için kullanılır. Jeolojik zaman cetveli, Eonlar, Devirler, Dönemler, Çağlar ve Yaşlar gibi farklı büyüklükteki zaman birimlerine ayrılmıştır.

Eonlar

En büyük zaman birimidir. Dört eon bulunur:

  • Hadean Eonu: Dünya'nın oluşumundan yaşamın başlangıcına kadar olan dönemi kapsar.
  • Arkeen Eonu: İlk basit yaşam formlarının ortaya çıktığı dönemdir.
  • Proterozoik Eonu: Daha karmaşık yaşam formlarının evrimleştiği, oksijenin atmosferde birikmeye başladığı dönemdir.
  • Fanerozoik Eonu: Günümüze kadar olan dönemi kapsar ve "görünür yaşam" anlamına gelir. Bu eon, iyi korunmuş ve çeşitli fosil kayıtlarına sahiptir.

Devirler

Eonlar, devirlere ayrılır. Fanerozoik Eonu üç devire ayrılır:

  • Paleozoik Devir: "Eski yaşam" anlamına gelir. Deniz canlılarının çeşitlendiği, karasal bitki örtüsünün oluştuğu ve ilk omurgalıların ortaya çıktığı dönemdir. Paleozoik Devir
  • Mezozoik Devir: "Orta yaşam" anlamına gelir. Dinozorların hüküm sürdüğü, ilk memelilerin ve kuşların ortaya çıktığı dönemdir. Mezozoik Devir
  • Senozoyik Devir: "Yeni yaşam" anlamına gelir. Memelilerin çeşitlendiği, insanların evrimleştiği ve günümüzdeki iklim ve coğrafyanın şekillendiği dönemdir. Senozoyik Devir

Dönemler

Devirler, dönemlere ayrılır. Örneğin, Mezozoik Devri, Trias, Jura ve Kretase dönemlerine ayrılır. Her dönem, kendine özgü jeolojik ve biyolojik olaylarla karakterizedir.

  • Trias Dönemi: İlk dinozorların ortaya çıktığı dönemdir. Trias Dönemi
  • Jura Dönemi: Dinozorların çeşitlendiği ve büyük boyutlara ulaştığı dönemdir. Jura Dönemi
  • Kretase Dönemi: Dinozorların yok olduğu ve çiçekli bitkilerin yaygınlaştığı dönemdir. Kretase Dönemi

Çağlar ve Yaşlar

Dönemler daha küçük birimler olan çağlara (epoklara) ve çağlar da yaşlara ayrılır. Bu birimler, daha detaylı jeolojik ve biyolojik olayları incelemek için kullanılır.

Jeolojik zaman cetvelinin oluşturulmasında, radyometrik tarihleme gibi yöntemler kullanılır. Bu yöntemler, kayaçların ve minerallerin yaşını belirlemek için radyoaktif izotopların bozunma hızını ölçer. Radyometrik Tarihleme